________________________________________________________________________________
Poziv na Marš prijateljstva – subota, 9. jun 2018.
Poštovani prijatelji,
Kao što smo već najavili, pripreme za Marš prijateljstva, u saradnji sa Opštinom G. Milanovac i Ogrankom društva iz G. Milanovca su uveliko u toku. Ovogodišnji Marš prijateljstva će imati „urbanu notu“, što znači da će šetnja sa prijateljima i članovima Društva, gostima iz Norveške i naših ogranaka i gradova pobratima obuhvatiti gradski centar i ustanove kulture opštine i grada G. Milanovca.
Želimo da posle toliko godina pešačenja i obilaska Takova, Vujna, Rajca, Rudnika, Vraćevšnice, Brusnice i Stare čaršije itd, gostima pokažemo grad i kulturne institucije grada, pogledamo pozorišnu predstavu o interniranima u Norvešku, predstavimo plan rekonstrukcije Brda mira i staza oko našeg spomenika.
I naravno, da se družimo sa prijateljima!
MARŠ PRIJATELJSTVA, GORNJI MILANOVAC, SUBOTA, 09.06.2018. – PROGRAM
09:00 – 10:30 Doček gostiju i doručak – NORVEŠKA KUĆA
11:00 – 12:15 Predstava „U Norvešku u smrt“ u velikoj sali Doma kulture – pogledajte prikaz predstave na www.norveska.com
Pored pozorišne predstave planiramo da prikažemo i kratki film o Gornjem Milanovcu i prezentujemo plan rekonstrukcije Brda mira i prostora oko spomenika palim u Norveškoj.
12:30 – 14:30 Odlazak na Brdo mira, polaganje cveća i venaca na spomenike.
Poseta Bijenalu, muzejima, turističko predstavljanje grada itd…
14:30 – 16:00 Zajednički ručak i program – NORVEŠKA KUĆA
Dobro došli, povedite porodicu i prijatelje!
Dragan Marković, generalni sekretar
Norveško društvo Srbija
DEN NORSKE AMBASSADE BEOGRAD and/i
НОРВЕШКО ДРУШТВО – СРБИЈА
Lørdag, 19 mai 2018 kl. 11:45 Beograd, Kalemegdan, Musikkpaviljong
Субота, 19. Мај 2018. У 11:45, Београд, Калемегдан, Mузички павиљон
Дан уставности – национални празник Краљевине Норвешке
Norges nasjonaldag – Grunnlovsdagen
________________________________________________________________________________
KONCERTNA TURNEJA GUDAČKOG KVARTETA ”KVARTALKVARTETTEN”
Program:
Gudački kartet no. 1 – Ludwig van Beethoven
Adagio i Fuge – Wolfgang A. Mozart
Drugi stav Gudački kvartet no. 2 – Ståle Kleiberg
Muzika Edvarda Griega i tradicionalne norveške kompozicije
Ponedeljak, 19. mart 2018. u 19:00 h – KONCERT, Norveška kuća GORNJI MILANOVAC
Utorak, 20. mart 2018. u 14:00 h Gornji Milanovac – PLESNI STUDIO (Stari sud) Master class i susret sa mladim gudačima G. Milanovca
Sreda, 21. mart 2018. U 19:30 – KONCERT, Dom kulture RADIVOJ UVALIĆ BATA, PROKUPLJE
Četvrtak, 22. marta 2018. godine u 20:00 h – KONCERT, Pozorišna sala Sportsko kulturnog centra Obrenovac
Petak, 23. mart 208. u 17:00 h – KONCERT, večera i druženje petkom, restoran Little Bay Beograd, Dositejeva 9a
*Napomena za Little Bay: uobičajeni meni ca. 2.000,- rsd
—
U NORVEŠKU U SMRT – krvavi put polarnog kruga
Ustanova kulture VUK
Režija: Dejan Janković
Igraju: Milan Vučković, Janko Cekić, Nikola Jezdić
Trojni pakt, vojni udar i raskidanje pakta, nespremnost jugoslovenske vlade i vojske, različiti interesi nacija tadašnje Kraljevine, nemačko bombardovanje bez objave rata i munjevito zauzimanje i parčanje zemlje…
Ovako nas reditelj Dejan Janković „priprema“ za pakao Polarnog kruga i norveškog Krvavog puta, zarobljavanje, internaciju, transport, dolazak na norveško tlo, okrutnost nemačkih i norveških stražara, a i svojih zemljaka, „kapoa“ i kriminalaca, studen, glad, ropski rad, streljanja, umiranja od iscrpljenosti i gubljenja vere u ljudski rod… Kontakti sa lokalnim stanovništvom i norveškim radnicima na gradilištima, dileme oko bežanja i represalija nad onima koji ostaju, godine torture koje ostavljaju trag na psihu i ponašanje čoveka, pomoć Norvežana, bežanja u Švedsku, groblja i spomenici rasuti po severnoj polulopti.
Treba napomenuti da se najveći broj ljudi u publici (a i na našim prostorima) prvi put sreće sa ovom temom, što se moglo čuti u razgovoru i komentarima posle predstave. Izuzev nas u društvima prijateljstva u Norveškoj i Srbiji, udruženja srpskih iseljenika u Norveškoj, ljudi po prijateljskim opštinama u obe zemlje, potomaka interniraca i retkih istoričara koji više ili manje poznajemo ovaj deo istorije, ova tema je gotovo skrajnuta iz škola, udžbenika, istraživanja.
Uvodni deo predstave oko trojnog pakta, 27. marta i vojnog udara (koji je svima u Srbiji manje-više poznat) zauzima previše prostora i vremena u odnosu na glavnu temu – internaciju u Norvešku. Očito je reditelj – Dejan želeo da sudbinu Kraljevine Jugoslavije i Srbije potencira kao „slamku medju vihorovima“, gde velike sile od malih zemalja prave lutkarsko pozorište i povlače konce prema svojim interesima, tako da se strašni II svetski rat i okupacija na našim prostorima pretvara u krvavi gradjanski, u našem slučaju i bratoubilački rat!
Utisak je da su reditelj i izvanredni glumci – istovremeno i istraživači ove teme, u želji da predstave grozote ovog dela istorije II svetskog rata, akcent stavili više na tamnu i bestijalnu prirodu nemačkih i norveških nacističkih SS stražara i domaćih (hrvatskih i srpskih) kapoa i kriminalaca. Taj skrajnuti segment istorije „Krvavog puta“ svima nama koji se bavimo internacijom u Norvešku bio je dobro poznat. Otvaranjem svih nemačkih, norveških i naših arhiva i više tekstova u norveškim novinama, kao i nekoliko knjiga – istraživanja koje se pojavljuju u poslednjih nekoliko godina, dokumentovano se vidi da nemačkim nacistima pomoć u torturi pruža i jedan broj norveških stražara, a kapoi i kriminalci iz sopstvenih naroda u tome svesrdno učestvuju. To je samo dokaz da u svakom žitu ima kukolja i da to ne treba prenebegavati ni zataškavati, ali smo svi imali utisak da je toga bilo previše u predstavi u odnosu na kontakte sa lokalnim stanovništvom, pomoć u hrani i odeći norveških „srpskih majki“, do gradnje Srpske kuće – skrovišta za prezimljavanje, skrivanje begunaca i prevodjenje do slobode u Švedsku. I onog najvažnijeg što se održalo do današnjih dana – iz poznanstava i kontakata sa lokalnim stanovništvom i norveškim sapatnicima na ropskom radu, i iz najmračnijih vremena opstaju lična prijateljstva, bratske opštine i udruženja izmedju dva naroda sa krajnjeg juga i severa Evrope.
U neformalnoj „anketi“ prisutnih posle predtave bilo je očogledno da se ni jedna generacija, počev od poratnih pa do današnjih učenika i studenata sa ovom temom nije srela u školskim knjigama, odnosno da se stradanje u Norveškoj ne pominje ni jednim pasusom u našim udžbenicima koji obradjuju II svetski rat.
Inače, glumci su izvanredno, menjajući više uloga, gotovo bez scenografije i sa malo rekvizita ostavili upečatljiv utisak u svakom liku koji su tumačili, a posebno su iznenadili publiku izjavom sa scene da su pripremajući predstavu imali i ulogu istraživača ovog dela naše teške istorije.
Obzirom na mali broj glumaca, neznatnu scenografiju – rekvizitu, ovih dana ćemo sa rediteljem, Dejanom Janković razgovarati o gostovanjima predstave po gradovima Srbije i eventualno ex YU, mislim da ćemo početi od Norveške kuće i prijateljskih opština, a trudićemo se da predstava stigne i u krajeve koji za ovu temu nisu ranije čuli.
Uz čestitke reditelju i glumcima, Norveško društvo Srbije posebnu zahvalnost izražava Dobrili Radulović i Savezu srpskih udruženja u Norveškoj na inicijativi i zalaganju da se ova tema, pored literature, filma („Krvavi put“), pojavi i kao pozorišna predstava.
Dragan Marković, generalni sekretar
Fotografija sa predstave, autor Gunnar Somby.
Premijera predstave “U Norvešku u smrt”
U petak, 9. februara 2018. u Ustanovi kulture Vuk u 20:00 biće premijerno izvedena predstava “U Norvešku u smrt” o srpskim i jugoslovenskim zarobljenicima za vreme Drugog svetskog rata u Norveškoj.
Dokumentarni film “Ide ime” o srpskim i jugoslovenskim zarobljenicima u Norveškoj
U subotu 16.decembra 2017. u 21 čas na RTV – dokumentarni film “Ide ime” o srpskim i jugoslovenskim zarobljenicima za vreme Drugog svetskog rata u Norveškoj.
Pogledajte emisiju nakon 5 minuta u video / Watch the emission after 5 minutes into the video.
________________________________________________________________________________
Jubilej Norveške kuće, Marš prijateljstva i nova muzejska postavka, susret preživelih interniraca, njihovih potomaka, prijatelja iz Srbije i Norveške
Ovogodišnja svečanost je mnoge učesnike i goste podsetila na septembar 1987. godine, na hiljade gostiju iz Norveške i svih republika bivše Jugoslavije. Prijatelji iz Norveške su počeli da stižu već 20. Septembra. U petak, 29. septembra svi se okupili na predivnom koncertu norveško-srpskog orkestra „Prijatno“ u obnovljenoj koncertnoj sali Norveške kuće i sa pristiglim gostima proslavili i nekoliko rodjendana slavljenicima iz Norveške.
Sunčano jutro u subotu, 30. septembra, preko nove petlje pristižu autobusi sa gostima iz Beograda, Kruševca, mladima iz Hemnesa, Vefsna, Prokuplja, planinarska društva, članovi ogranaka društva prijateljstva iz cele Srbije, domaćini iz Gornjeg Milanovca, predstavnici prijateljskih opština, ambasador Kraljevine Noreške… I na radost svih prisutnih, i trojica preživelih interniraca, Velimir Pavlović – Đače iz Beograda, Ranko Nešković iz sela Parmenac kod Čačka i Radisav Planinčić iz Rogatice.
Doručak, kafa, osveženje za sve goste, a zatim odlazak u svečanu dvoranu Kulturnog centra u G. Milanovcu, pozdravni govor domaćina, predsednika opštine G. Milanovac, Dejana Kovačevića i njegovog kolege iz prijateljske opštine Vefsn, Jan Arnea Lovdala. Obraćanje ambasadora Kraljevine Norveške, Arne Sanes Bjornstada… Istoričari Michael Stokke i dr Milan Koljanin, zajedno sa učesnicima obnove Norveške kuće i muzejske izložbe predstavljaju istraživanje i novu koncepciju muzejske postavke. Arnt Tore Andersen, dugogodišnji član društva prijateljstva priča o osnivanju društava prijateljstva i gradnji Norveške kuće, načinu finansiranja i veličanstvenom slavlju na dan otvaranja 1987.
Ovakvi susreti nas uvek podsećaju na preko četiri hiljade mladih ljudi koji su se od 1942. do 1945. godine našli u nemačkim koncentracionim logorima u Norveškoj, dalekim bespućima severa, polarnih noći, neizdržive gladi i ropskog rada.
Podsećaju nas na one koji nisu dočekali povratak u domovinu, streljane, umorene torturom, teškim radom, gladju, zimom i nesnosnim uslovima života na dalekom severu, na Krvavi put i veliki broj obeležja u Norveškoj, na centralne spomenike u Oslu i Gornjem Milanovcu, na groblja u Botnu i Muholtu…
… na stvorena prijateljstva, na prkosne poglede podrške, Srpsku kuću, tajne staze kojima su norveški prijatelji provodili begunce do slobode u Švedskoj, parče hleba i poruke skrivene kraj puta, krišom dotureni komad tople odeće …
Podseća nas na negovanje prijateljstva uprkos ogromnoj geografskoj razdaljini, na radost prvih posleratnih susreta, osnivanje Jugoslovensko-norveškog društva 1969. godine, na našu zajedničku Kuću koja je iz simbola nastalog kao uspomena na teška vremena, prerasla u simbol života, rada, umetnosti, druženja svih generacija Norveške i naše zemlje. Na gradove pobratime i prijateljske opštine, projekte saradnje, kako na državnom, tako i na nivou lokalnih samouprava.
S velikom radošću ove godine smo dočekali i veliki broj prijatelja iz Norveške, posebno iz oblasti Nordland, koji su na 75-to godišnjicu interniranja uredli i obišli spomenike, groblja i obeležja u prijateljskoj Norveškoj, postavili informativne table i uz prisustvo Nj.k.v. Haralda položili vence i cveće na centralnom groblju u Botnu. (22, 23)
Prema programu proslave, gosti i domaćini su se uputili na Brdo mira, gde su prisutne delegacije položile vence i cveće na spomenik palima u Norveškoj, uz prigodnu besedu Rolf Fjellestada, predsednika društva prijateljstva iz Norveške i predstavljanje simbolike spomenika i uredjenja spomen-područja od strane generalnog sekretara Norveškog društva, Dragana Markovića.
Prelepim predelima Rudničko-takovskog se otišlo do crkve Sv. Nikole u Ljutovnici gde je mesni paroh sa predstavnicima Muzeja rudničko-takovskog kraja govorio o gradnji crkvi brvnara i njihovom značaju u novooslobodjenoj Srbiji.
Velika grupa gostiju, predvodjena ambasadorom Kraljevine Norveške i domaćinima iz Gornjeg Milanovca krenula je na Marš prijateljstva od Ljutovnice do grada, dok su mnogi prijatelji odmah otišli da ih ručkom, muzičkim programom i osveženjem dočekaju ispred Norveške kuće.
Proslavu jubileja i prijateljstva ispred Norveške kuće otvorio je Knut Petter Torgersen, predstavnik Okruga Nordland, a gostima se obratio i predstavnik opštine Erland, kao i naša najaktivnija članica, Kirka Gečevska, koja je darivanjem svežeg hleba ambasadoru, poslala zahvalnost ženama Norveške za neizmernu pomoć u hrani našim internircima tokom II svetskog rata.
Mladi milanovački muzičari, Andjela, Vuk i Sara i ponovni nastup orkestra ”Prijatno” pod rukovodstvom violiniste Trond Wika uveličali su slavlje, a prijatelji iz opštine Erland su izveli kompoziciju ”Miladin”, koju je za otvaranje Norveške kuće, pre 30 godina, napisao i izveo poznati norveški pesnik i muzičar, Jak Berntsen.
Po završetku zvaničnog programa, gosti iz Norveške su do duboko u noć nastavili slavlje i druženje sa domaćinima u selu Semedraž, osveženi novim utiscima i poznanstvima, kao i susretima sa prijateljima koje ne sreću tako često.
Organizatori proslave izražavaju neizmernu zahvalnost svima koji su pomogli da Norveška kuća i muzej zablistaju starim sjajem: Ambasadi Kraljevine Norveške na donaciji u dve završne faze projekta Muzeja, Okrugu Nordland i prijateljskim opštinama na novčanom poklonima za obnovu terase i sredjivanja Kuće, Opštini Gornji Milanovac, opštinskom preduzeću za izgradnju i Javnom komunalnom preduzeću na projektu nove petlje i pristupnih staza ka kući, kao i na sredjivanju celog imanja. Muzejima Helgelanda, Narvika i Falstada, Institutu za savremenu istoriju iz Beograda, Stein Brautenu i radnim grupama za neumoran rad na oubličavanju ideje nove muzejske postavke. Organizaciji BIP-u (Business Innovation Programs) na upravljanju završnom fazom projekta Muzeja i obnove Kuće, istoričarima Radošu Gačiću, Michaelu Stokkeu i dr Milanu Koljaninu na neumornom istraživačkom radu, grafičkom dizajneru Filipu Popoviću na izuzetnim grafičkim rešenjima info-tabli u Norveškoj i novim grafičkim rešenjem muzejske postavke.
Da na kraju, uz zahvalnost, pomenemo i domaćine koji su se sa društvima prijateljstva pobrinuli da i ovoga puta gostima bude prijatno na našem zajedničkom slavlju: Kulturni centar G. Milanovac, priprema koncerta i prikladno ozvučenje i tehnička podrška, garnizon Vojske Srbije iz G. Milanovca i mladim ugostiteljima za ukusno pripremljen doručak, vojnički pasulj, pečenje i posluženje više stotina gostiju. Vojsci RS, Ogranku društva iz G. Milanovca i PD Rudnik na pripremi i izvodjenju Marša prijateljstva, Branku Martinoviću i Sandri Ralović na koordinaciji pripreme dočeka zvaničnika i mladih gostiju iz Norveške i Srbije…
________________________________________________________________________________
18. avgust 2017
Poziv na proslavu jubileja Norveške kuće u Gornjem Milanovcu
Dragi prijatelji,
U dogovoru sa predstavnicima društva prijateljstva iz Norveške i razgovora vođenih sa Zoranom Petrović i Rolf Fjellestadom, predsednicima društava, predsednikom opštine G. Milanovac, Dejanom Kovačević i predstavnikom BIP-a, Bratislavom Dobrić, usaglašen je program dočeka gostiju, proslave jubileja Norveške kuće, Marša prijateljstva i predstavljanja nove izložbe u muzeju kuće u G. Milanovcu.
Manifestacija će se održati u subotu, 30. septembra 2017. godine (program pogledajte ispod), a prema obaveštenjima koja smo dobili od prijatelja iz Norveške, očekuje se dolazak više desetina gostiju iz svih krajeva Norveške. Pored mladih iz Srbije i Norveške – učesnika programa „Erazmus“, najavljen je dolazak delegacija gotovo svih prijateljskih opština iz Norveške, uprave društva prijateljstva iz Norveške, kao i prijatelja koji decenijama neguju veze između naših naroda.
Norveško društvo Srbija i ogranak G. Milanovac, u saradnji sa opštinom Gornji Milanovac će usaglasiti sve detalje proslave i sastanaka koji će biti upriličeni za predstavnike gradova pobratima, a Marš prijateljstva i sama proslava će doprineti osvežavanju starih poznanstava i uspostavljanju novih prijateljstava za budućnost.
Pretpostavljamo da će prijateljske opština iz obe zemlje biti u kontaktu oko dolaska predstavnika gradova pobratima iz Norveške, tako da će zajedno učestvovati na proslavi u Gornjem Milanovcu. Do sada smo upoznati da će na proslavi biti zastupljena delegacija okruga Nordland, opštine Narvik, Saltdal, Fauske, Hatfjeldal, Hemnes, Vefsn, Erlandet… pa bi bilo poželjno da predstavnici ogranaka u Kikindi, Nišu, Melencima, Vrnjačkoj Banji, Prokuplju, G. Milanovcu i Koceljevi usaglase dolazak na proslavu i zajedničke susrete sa predstavnicima svojih prijateljskih opština. Početkom septembra imaćemo precizniju listu gostiju, pa ćemo još jednom obavestiti sve ogranke o svemu. Posebno bih zamolio predstavnike svih ogranaka da u svojim sredinama obaveste i sve stipendiste koji su u organizaciji društava prijateljstva i prijateljskih opština boravili u Norveškoj, pošto je ovo jedinstvena prilika da se sretnu sa prijateljima koji su im bii domaćini u prijateljskim opštinama Norveške.
Kao i svake godine, društvo prijateljstva besplatno obezbeđuje doručak, osveženja na stazi Marša i zajednički ručak za sve učesnike proslave, pa je poželjno najaviti broj gostiju iz ogranaka Milici Nešković-Lukić, mobilni tel: 062416344, Email: volonterskicentargm@gmail.com
Poziv i program proslave će takođe biti objavljeni i na norveškom jeziku na sajtu društva prijateljstva iz Norveške: http://www.njsamband.org/ipub/ pa vas molim da ovaj link prosledite Norvežanima za koje znate da žive u našoj zemlji.
Dođite sa porodicom i prijateljima da zajednički slavimo prijateljstvo!
Dragan Marković, generalni sekretar Norveškog društva Srbija
________________________________________________________________________________
18.avgust 2017.
Nova izložba u Muzeju Norveške kuće
Projekat „Renoviranje muzeja i obnova muzejske postavke u Norveškoj kući u Gornjem Milanovcu“ koji finansira Ambasade Kraljevine Norveške u Srbiji je počeo da se realizuje.
Na osnovu ranijeg dogovora uprava oba društva prijateljstva, administriranje projektom povereno je organizaciji BIP (Business Inovation Programs Serbia), koja je i ranije u saradnji sa društvima prijateljstva Srbije i Norveške vodila velike projekte „Omladinskog preduzetništva“, „Pčelarstva u Braničevskom okrugu“, obnovu radnji i malih preduzeća posle poplave u Obrenovcu i dr.
Tokom proteklih nekoliko dana intenzivirani su radovi na pripremi nove postavke a paralelno sa tim demontirana je stara izložba i počeli su i prvi tehnički radovi na samom prostoru muzeja.
Istoričar Michael Stokke, istraživač iz Narvik centra, Milan Koljanin, istoričar iistraživač iz Instituta za savremenu istoriju i Radoš Gačić iz Kulturnog centra iz G. Milanovca su koristeći rezultate iz prethodne dve faze projekta i nova saznanja, sačinili okvir tema i epoha koje će muzej obuhvatiti i pregledali arhivsku građu koja je do sada prikupljenja. Arhivska građa podrazumeva veliki broj dokumenata, fotografija, video zapisa itd. Tokom realizacije projekta ova građa će biti u potpunosti digitalizovana i prezentovana posetiocima muzeja na srpskom i norveškom jeziku, delom na panelima, a u potpunosti u bazi podataka Muzeja.
Tehnički radovi koji su takođe započeti odnose se na razmontiranje stare postavke muzeja. Muzej Rudničko-takovskog kraja iz Gornjeg Milanovca je preuzeo odgovornost da sve što je činilo staru postavku adekvatno arhivira u svom prostoru. Nakon što su dobijena tumačenja donatora i revizora projekta u vezi sa neophodnim procedurama oko sprovođenja tendera, u narednom periodu će biti organizovani tenderi za adaptaciju i opremanje prostora prema nacrtima novog izgleda muzeja. Muzej će nakon rekonstrukcije biti opremljen savremenom kompjuterskom opremom, velikim touch-screen monitorima, savremenim osvetljenjem i panelima na kojima će biti prezentovane teme koje hronološki prate život interniraca.
Na posebnom sastanku na kome su prisustvovali svi partneri na Projektu, Rolf Fjelestad, predsednik Društva prijateljstva Norveška-Zapadni Balkan iz Norveške, Dragan Marković, generalni sekretar Norveškog društva u Srbiji i Bratislav Dobrić, predstavnik BIP-a, potvrđeno je da se Projekat sprovodi u skladu sa planiranom dinamikom i principima dobre prakse i dogovoreno je da će se tokom projekta posebna pažnja posvetiti vidljivosti muzeja kroz grafičko rešenje buduće postavke i internet prezentacije sa određenim idejama koje potiču i sa obeležavanja 75-to godišnjice Krvavog puta u Norveškoj. S tim u vezi, održan je i sastanak sa predsednikom opštine Gornji Milanovac, Dejanom Kovačević, kome je predstavljen projekat i sa kojim se pored ostalog razgovaralo i o angažovanju kustosa muzeja Rudničko-takovsog kraja u Norveškoj kući, kao i o zajedničkoj izradi marketing-plana za popularizaciju Takovskog kraja i nove postavke muzeja u Norveškoj kući u saradnji sa TO Gornji Milanovac.
Obzirom da je proces obezbedjivanja sredstava za rekonstrukciju trajao duže od očekivanog, BIP će zajedno sa partnerima intenzivno raditi na izvodjenju ovog projekta i na 30-to godišnjem jubileju Norveške kuče, 30.09.2017. predstaviti izložbu u fazi do koje se tada bude realizovala.
________________________________________________________________________________
19. June 2017
75 years commemoration – the Serbian delegation on tour
The Delegation from Serbia arrived Oslo late on Saturday evening. We would have 2 days before traveling onwards to Narvik to take part in the official program. On Sunday we visited the memorial on Vestre Gravlund, laid flowers and showed our respect. No internees or Prisoners of War from Yugoslavia are buried here, but there is a collection of memorials, among them also for our people who lost their lives.
On Monday we are continuing to Narvik.
________________________________________________________________________________
16. June 2017
75 years commemoration of the first arrival of Yugoslav (Serbian) internees to Norway 1942
Den 14. juni 1942 kom de første 900 av i alt 4268 jugoslaviske fanger i land Norge.Trolig ble så mange som 2368 drept i løpet av krigsårene.
Det vennskap som oppsto mellom de jugoslaviske fangene og lokalbefolkningen var bakgrunnen for at Norsk Jugoslavisk Samband og Jugoslavisk Norsk Samband ble etablert i 1969. Vi vil markere dette 75 årsminne og har valgt 23. juni til vår Nasjonale hovedmarkering – i samarbeid med Hemnes og Vefsn kommuner og Falstadsenteret.
Last ned programmet her:
Vennskapssambandet Norge-Vest Balkans Nasjonale Hovedmarkering 22. Juni – 23. Juni 2017
14. juna 1942 iskrcani su prvih 900, od ukupno 4268 jugoslovenskih ratnih zarobljenika deportovanih u Norvešku. Od tog broja je tokom ratanih godina ubijeno oko 2368.
Prijateljstvo koje je stvoreno izmedju jugoslovenskih zarobljenika i lokalnog stanovništva je temelj osnivanja Norveško- Jugoslovenskog i Jugoslovensko-Norveškog društva 1969 godine.
Mi želimo da obeležimo 75-tu godišnjicu i izabrali smo 23. juni kao datum glavnog nacionalnog obeležavanja u saradnji sa opštinama Hemnes i Vefsn kao i Falstad muzejom.
Preuzmite program ovde:
Glavno Nacionalno Obeležavanje 22.-23. Juni 2017 Društvo Prijateljstva Norveška – Zapadni Balkan
________________________________________________________________________________
9. May 2017
СУБОТА, 20. МАЈ 2017. / LØRDAG, 20. MAI 2017
BEOGRAD – KALEMEGDAN
Норвешко друштво – Србија и Амбасада Норвешке позивају Вас и Вашу породицу на прославу Дана уставности – националног празника Краљевине Норвешке
Den Norske forening – Serbia og den norske ambassaden i Beograd inviterer deg og din familie til feiring av Norges nasjonaldag – Grunnlovsdagen
________________________________________________________________________________
6. December 2016
The Ambassador of Norway has been appointed Honorary Citizen of Belgrade
The Norwegian Ambassador of Norway was appointed Honorary Citizen of Belgrade today. Mr. Arne Sannes Bjørnstad received the honors in a reception at the town hall. After the reception guest were invited to the winter Friday session restaurant of the Norwegian Association – Serbia – Gradonačelnik. We are certainly looking forward to see him, and other staff of the embassy on Fridays as well.
________________________________________________________________________________
15. August 2016
U POSETI PRIJATELJIMA
Delegacija opštine Gornji Milanovac, Dejan Kovačević, predsednik i Božidar Vučetić, direktor Preduzeća za izgradnju, zajedno sa generalnim sekretarom Norveškog društva Srbija, Draganom Marković, posetila je prijateljsku opštinu Vefsn od 10 – 13. avgusta 2016.
Udaljenost prijateljske opštine je utrošila prvi i poslednji dan na putovanje, tako da su radni sastanci, dogovori i obilazak grada pobratima organizovani 11. i 12. avgusta, u zgusnutom, celodnevnom programu. Više . . . . (English to follow)
________________________________________________________________________________
19. July 2016 “Narviksenteret”
The Beisfjord Massacre – 1942
On the night of July 18, 1942 287 Yugoslav prisoners were killed in the Beisfjord camp near Narvik, because it was suspected that they were sick with typhus. This was the greatest massacre in Norway’s history.
As a witness to the horrific night, this is how Sverre Millerjord describes it:
“The night they killed the people, I felt that something horrible was going to happen. The atmosphere was so. When my mother came home, I told her I was going for a walk up the mountain. I was on the other side of the hill. I heard shots fired. I looked at it all through the bushes. I saw how people fell into the ditch, and how the officers walked along the ditch and shot those who were not yet dead. Blood flowed over the bodies in the ditch. I could not bear to look till it was over. It was a horrible night, the worst in my entire life. I could not sleep that night. I asked a little later Mr. Svensson from the camp administration, who was working as a cook there, what had happened. He replied to me sadly: “They were exterminated like insects.”
(From Ljubo Mlađenović, “The Beisfjord tragedy”)
On 24. June 1942 arrived 900 Yugoslav prisoners Narvik. Four months later, only 152 of them were still alive.
Altogether 4,041 Yugoslav prisoners were in Norway for the period June 1942 to May 1945. About 2400 of them were killed or died of diseases and malnutrition. They had been captured as partisans or sympathizers during the fighting in Yugoslavia and expected capital punishment. SS sent them instead to Norway to work. 90% of prisoners were Serbs, but there were also Croats, Bosniaks and other ethnic groups among the prisoners.
Natt til 18. juli 1942 ble 287 jugoslaviske fanger drept i Beisfjord fangeleir ved Narvik, fordi det var en mistanke om at de var syke med flekktyfus. Dette har vært den største massakren i Norges historie.
Slik beskrives natten av en av vitnene, Sverre Millerjord:
«Den natten de drepte folk, følte jeg at noe fryktelig ville komme til å skje. Atmosfæren var slik. Da mor kom hjem, sa jeg til henne at jeg skulle en tur opp i fjellet. Jeg var på den andre siden av åsen. Jeg hørte skuddsalvene. Jeg så litt på det hele gjennom buskene. Jeg så hvordan folk falt ned i grøften, og hvordan underoffiserene gikk langs grøften og skjøt dem som ennå ikke var døde. Blodet fløt over likene i grøften. Jeg holdt ikke ut å se på alt til det var slutt. Det var en fryktelig natt. Den verste i hele mitt liv. Jeg kunne ikke få sove hele natten. Jeg spurte litt senere Svensson fra leirbataljonen, som var kokk der nede, hva som hadde hendt. Han svarte meg sørgmodig: «De ble utryddet som insekter».
(Fra Ljubo Mlađenović, «Beisfjordtragedien»)
24. juni 1942 ankom 900 jugoslaviske fanger Narvik. Fire måneder senere var bare 152 av dem i live.
Til sammen 4 041 jugoslaviske fanger var i Norge i perioden juni 1942 til mai 1945. Ca. 2400 av dem ble drept eller døde av sykdom og underernæring. De var blitt tatt til fange som partisaner eller sympatisører under kampene i Jugoslavia og ventet dødsstraff. SS sendte dem i stedet til Norge til arbeid. 90% av fangene var serbere, men det var også kroater, bosnjaker og andre folkegrupper blant fangene.
________________________________________________________________________________
Consert by Two Guitars – from Händel to Gershwin in Gornji Milanovac, Norwegian house on 27. July
________________________________________________________________________________
GRAPHICS EXHIBITION, Belgrade 11 – 30 July
Welcome to the Graphics Exhibition opening!
Kristina C. Karlsen and Anne K. Myrseth have the pleasure to invite you to the exhibition at gallery Graficki kolektiv in Belgrade.
The official opening of the exhibition takes place on Monday 11 July at 19:00, address: Obilicev venac 27, Belgrade
There will be an opportunity to see the exhibition in the premises until July 30.
About the artists and the exhibition:
Both artists works with graphics as a starting point for artistic research as part of a process, like sketches, or with methods and techniques that result in a finished artwork. As creative artists, they are both carriers of a long tradition in working with graphics and its laws and rules, but at the same time we are questioning ourselves and challenging many of the laws and rules that many see as absolute truths. Both artists have in their artistic university education been associated with, or had access to a professional graphics workshop and the art form is marked by this. Both studied at Academy of Fine Arts, Anne Kristin Myrset at the Art Academy in Trondheim and Kristina C. Karlsen at the Art Academy in Pristina. In this exhibition you will see various graphic techniques adopted to illuminate aspects of existences focusing on memories. The artists hope with this exhibition to give you a new thought, show aspects of existences and giving you insight into life you do not live, put words and shapes of thoughts that until now have been left unsaid, pick up childhood memories and other experiences, or provide an understanding that one is part of a community that helps you feel less alone.
“We both look forward to exhibit and collaborate on this exhibition in order to provide our oeuvre a meaningful extension, see them in context with each other and the new stories that can occur and at the same time display clarity in the art creation. We also want to wish everyone a good summer and hope we can share some of our memories with you.”
Welcome!!!
Anne and Kristina
________________________________________________________________________________
Obaveštenje – Društvo prijatelja Zapadnog Balkana / Informasjon fra Vennskapssambandet Norge-Vest-Balkan
Nastavite sa čitanjem / Les mer – også originalteksten på norsk
________________________________________________________________________________
Iz Generalnog sekretara
Beograd, jun 2016.
Dragi prijatelji,
U ime Norveškog društva Srbija, gospodinu Rolfu Fjellestadu i novoizabranoj upravi Društva prijatelja Zapadnog Balkana uputio sam čestitke povodom izbora i poželeo uspešan rad i blisku saradnju sestrinskih društava prijateljstva u budućnosti.
Na Maršu prijateljstva veliki broj članova našeg Društva je obavešten o aktivnostima i zajedničim planovima koje treba realizovati tokom 2016. i 2017. godine. Bjørn Erik Davidsen, član uprave Društva iz Norveške i Dragan Marković, generalni sekretar Norveškog društva u svojim pozdravnim govorima na Maršu prijateljstva posebno su apostrofirali završetak posla oko rekonstrukcije Muzeja i neophodnih popravki Norveške kuće, kao i projekat
”Krvavi put” i obeležavanje 75. godišnjice deportovanja u Norvešku.
Predlog je da se iduće godine organizuje putovanje grupe od 20 – 30 članova našeg društva za Norvešku, u periodu od 15. do 25. juna (okvirno), kako bi se pre glavne komemoracije u Helgelandu (23.06.) obišli svi spomenici i groblja od Trondhajma do Narvika. Pored obilaska, predloženo je da zajednički osvežimo natpise na spomenicima i uradimo neophodne popravke prilaza, ograda i ploča na obeležjima gde je to potrebno. Zbog toga bi bilo neophodno povesti i kvalifikovanog kamenoresca koji bi taj deo posla stručno obavio, a prijatelji iz Norveške bi obezbedili neophodan materijal, alat i pribor za ove poslove.
U telefonskom razgovoru gospodinu Fjellestadu sam predložio da se do kraja 2016. prikupe svi materijali i dokumenti za novu izložbu i bazu podataka Muzeja u Norveškoj kući i da se sa norvešim istoričarom, Mikael Stokkeaom dogovori šta je od njegovog doktorskog rada moguće koristiti u opisnom delu na panelima izložbe. Napominjem da su u prethodnim fazama ovog projekta društva prijateljstva finansirala prikupljanje dokumentacije i izradu Stokkeovog doktorskog rada o srpskim internircima u Norveškoj, a da je na zajedničkom sastanku prihvaćeno da završnu fazu rekonstrukcije muzeja u ime oba društva prijateljstva koordinira norveško-srpska organizacija BIP. Plan završetka projekta, septembar 2017. na 30-tu godišnjicu gradnje Norveške kuće.
Zahvaljujući Stein Brautenu koji na sajtu našeg društva www.norveska.com redovno publikuje aktivnosti Norveškog društva, prijatelji u Norveškoj su su obavešteni o svim dešavanjima i dogadjajima kojima se sestrinska organizacija u Srbiji bavi. Nadam se da i naši članovi povremeno otvaraju ovaj sajt, a na sajtu: www.njsamband.org se možete obavestiti o radu naših prijatelja u Norveškoj.
U ime Norveškog društva Srbija želim svima prijatno leto, a posle odmora i dogovora oko konkretnih aktivnosti sa prijateljima iz Norveške, tokom jeseni 2016. ćemo početi pripreme za realizaciju predloženih projekata.
Dragan Marković, generalni sekretar
________________________________________________________________________________
UTHAUG SONGLAG CONCERT (FULL VIDEO) IN GORNJI MILANOVAC
________________________________________________________________________________